Είναι πολύ σοβαρό θέμα καλό θα είναι να συζητιέται το θέμα των τροφίμων που πετάγονται ενώ θα μπορούσαν ακόμα να καταναλωθούν από μας.
Η ευρωπαϊκή επιτροπή θεωρεί ότι το 10% των τροφίμων των 88 εκατομμύρια τόνους που πετάγονται οφείλεται στην παρέλευση της ημερομηνίας ελάχιστης κατανάλωσης ( EFSA, 2020).
Όταν αγοράζουμε τρόφιμα θέλουμε να ξέρουμε μέχρι πότε μπορούμε να τα καταναλώσουμε με ασφάλεια
Στην ευρώπη έχει ξεκινήσει τώρα τελευταία η συζήτηση, αν πρέπει να αφαιρεθεί ημερομηνία ελάχιστης κατανάλωσης από κάποιες συσκευασίες κάποιων τροφίμων.
Εγώ θεωρώ ότι δεν θα πρέπει να αφαιρεθεί η ημερομηνία ελάχιστης κατανάλωσης από τα τρόφιμα όμως θα μπορούσαμε να αφαιρέσουμε την ημερομηνία από κάποια τρόφιμα που θεωρούνται ασφαλή όπως π.χ. το αλάτι, το ρύζι, τα ζυμαρικά και το μέλι.
Επειδή υπάρχουν πολλά τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε υγρασία κι άλλων θρεπτικών συστατικών που μπορούν να αποτελέσουν καλό υπόστρωμα ανάπτυξης μικροβίων και μικροοργανισμών και να οδηγήσουν εκτός από την μείωση της ποιότητας να προκαλέσουν και αλλοίωση του τροφίμου και να προκαλέσουν προβλήματα στην υγεία μας.
Διαφορά του ανάλωση έως» ή «ανάλωση κατά προτίμηση πριν από» ( “use by” ή “best before”).
Τα τρόφιμα που είναι ευαίσθητα σε αλλοιώσεις όπως κρέας, κιμάς, κομμένες σαλάτες και φύτρες δεν έχουν ανάλωση κατά προτίμηση αλλά ανάλωση εώς. Η ημερομηνία ανάλωση εώς υποδεικνύει μέχρι ποιά μέρα πρέπει να καταναλωθεί το τρόφιμο αυτό και όχι αργότερα από αυτή.
Ενώ η ημερομηνία <<ανάλωση κατά προτίμηση πριν από >> αφορά κυρίως επίδραση στην ποιότητα του προϊόντος και όχι την ασφάλεια του.
![]() | Aνάλωση κατά προτίμηση πριν από | |
-το τρόφιμο εάν αποθηκευτεί σε κατάλληλες συνθήκες τουλάχιστον μέχρι την αναγραφόμενη ημερομηνία -κρατάει μέχρι την ημερομηνία αυτή το οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του σταθερά (γευση, οσμή κ.α.) -μπορεί το τρόφιμο αυτό και μετά το πέρας της ημερομηνίας αυτής να είναι καλό και ασφαλές για κατανάλωση -μπορεί να πουληθεί και την ημερομηνία αυτή | ![]() ![]() | |
μετά την ημερομηνία λήξης ελέγξτε το τρόφιμο ως προς τα οργανοληπτικά του χαρακτηριστικά όπως περιγράφεται παρακάτω. | ||
Η ημερομηνία Aνάλωση κατά προτίμηση πριν από δεν είναι ημερομηνία για πέταγμα | ||
![]() | Aνάλωση έως | |
Με την αναγραφή αυτή επισημαίνονται τρόφιμα που αλλοιώνονται πολύ γρήγορα όπως κιμάς, κομμένες σαλάτες, ψάρι κ.α. -τρόφιμα που ξεπερνούν την ημερομηνία αυτή δεν πρέπει να καταναλώνονται – μπορεί να αναπτυχθούν επικινδυνη μικροοργανισμοί που δεν μπορούμε να αντιληφθούμε – μετα απο την ημερομηνία αυτή πετάμε τα τρόφιμα αυτά | ![]() ![]() | |
Η ημερομηνία Aνάλωση έως είναι ημερομηνία για πέταγμα |
Υπάρχουν τρόφιμα που δεν πρέπει δηλώνεται η διάρκεια ζωής τους;
Ναι σύμφωνα με το κανονισμό ΕΚ Αρ. 1169/2011 υπάρχουν τρόφιμα στα οποία δεν πρέπει να αναγράφεται ημερομηνία «ανάλωση κατά προτίμηση πριν από» ή «ανάλωση έως»:
-Νωπά φρούτα, λαχανικά και πατάτες. Με εξαίρεση φύτρες σπόρων και παρόμοιων προϊόντων. Δεν πρέπει να ξεχνάμε τα θανατηφόρα περιστατικά to 2011 απο το Enterohemorrhagic Ε. Coli που εμφανίστηκαν στην Γερμανία και προκάλεσαν το θάνατο σε 50 άτομα από την πρόσληψη φύτρων (EHEC und die Detektive. 2024).
-οίνοι, λικέρ, αφρώδεις οίνοι
-ποτά με περιεκτικότητα αλκοόλης περισσότερη του 10%
-αρτοποιήματα που συνήθως καταναλώνονται εντός 24ώρου απο την παρασκευεί τους
-Ξύδι
-Αλάτι
-ζάχαρη σε στερεή μορφή
-τσίχλες
Ποιός προσδιορίζει την διάρκεια που αναγράφεται σε μία συσκευασία τροφίμου;
Ο παραγωγός καθορίζει την διάρκεια που αναγράφεται στην συσκευασία και είναι υπευθυνος για το τρόφιμο αυτό το διάστημα, η διάρκεια αυτή προσδιορίζεται συνήθως με έρευνα και πειράματα. Ακόμα ο παραγωγός καθορίζει και τις συνθήκες στις οποίες θα πρέπει να συντηρείται το τρόφιμο πριν και μετά το άνοιγμα της συσκευασίας. Συνήθως κάποιες εταιρείες αποθηκεύουν κάποιο μικρό αριθμό προϊόντων ανά παρτίδα και ημέρα σε κατάλληλες συνθήκες αποθήκευσης.
Ανοίγοντας τη συσκευασία τι γίνεται;
Εάν ανοιχτή η συσκευασία η αναγραφόμενη ημερομηνία «ανάλωση κατά προτίμηση πριν από» δεν ισχύει πλέον επειδή το τρόφιμο έρχεται σε επαφή με οξυγόνο, υγρασία και μικροοργανισμούς που μπορεί να αλλοιώσουν ταχύτερα το τρόφιμο από την αναγραφόμενη ημερομηνία.
Πρακτικές Συμβουλές
Όταν βλέπουμε να έχει αναπτυχθεί μύκητας μούχλα σε ένα τρόφιμο καλό θα ήταν να το πετάξουμε επειδή δεν φαίνεται μέχρι που έχει φτάσει η επιμόλυνση.
Πρέπει να ξέρουμε ότι οι τοξίνες που παράγονται από μύκητες ή από βακτήρια είναι συνήθως θερμοσταθερές ενώσεις, δεν καταστρέφονται με την θερμική επεξεργασία και δεν φαίνονται.
Όταν βλέπουμε διογκωμένη κονσέρβα αυτή μπορεί να προέρχεται:
- απο πτώση
- απο την δράση των θερμοανθεκτικών σπόρων του μικροοργανισμού του Κλωστηριδίου της αλλαντίασης (Clostridium Botulinum) που παράγει την γνωστή και ιδιαίτερα θανατηφόρα τοξίνη θα πρέπει να πετάγονται αυτές οι συσκευασίες (Clostridium botulinum. 2024).
Εάν περάσει μία μέρα από την ημερομηνία «ανάλωση κατά προτίμηση πριν από» το τρόφιμο είναι θανατηφόρο; εάν το φάω θα πεθάνω;
Επειδή πέρασε μία μέρα από την αναγραφόμενη ημερομηνία «ανάλωση κατά προτίμηση πριν από» αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να το πετάξετε. Όταν πρόκειται για ξηρά προϊόντα όπως ζυμαρικά, αλεύρι, ζάχαρη, καφέ, τσάι κ.α. ή για προϊόντα κονσερβοποίησης αυτά μπορούν να καταναλωθούν συνήθως πολύ πέρα από την αναγραφόμενη ημερομηνία της «ανάλωση κατά προτίμηση πριν από» εφόσον έχουν συντηρηθεί στις σωστές συνθήκες και δεν έχουν εμφανιστεί αλλοιώσεις. Ενώ για φρέσκα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε υγρασία και πρωτεΐνες όπως αβγά, κρέας κ.α. οι αλλοιώσεις εμφανίζονται ταχύτερα και πρέπει να προσέχουμε περισσότερο.
Οργανοληπτικός έλεγχος. Πως να αναγνωρίζετε τα αλλοιωμένα τρόφιμα.
Η όραση, η όσφρηση και η γεύση τα καλύτερα όργανα για την αναγνώριση αλλοιωμένων προϊόντων και στην μικρότερη αμφιβολία τα απορρίπτουμε.
1ος έλεγχος Όραση
Κοιτάμε το προϊόν καλά απο όλες τις μεριές εάν μας φαίνεται διαφορετικό, έχει διαφορετικούς χρωματισμούς το τρόφιμο από ότι συνήθως, παρουσιάζει διογκωμένες περιοχές η συσκευασία ή οποιεσδήποτε ανωμαλίες. Τότε μάλλον πρέπει να υπάρχει πρόβλημα και πρέπει να απορριφθεί.
2ος έλεγχος Όσφρηση
Μύρισε το τρόφιμο εάν η μυρωδιά αποκλίνει απο τη φυσιολογική τη συνηθισμένη και έχει οσμή αηδιαστική, μούχλας σαπίλας τοτε το απορρίπτεται.
3ος έλεγχος Γεύση
Εάν οι προηγούμενες δοκιμές δεν έδειξαν κάποια αλλοίωση πραγματοποιούμε μία γευστική δοκιμή σε ένα μικρό κομμάτι χωρίς να καταπιούμε με αναμάσηση. Εάν έχει ταγγισμένη ή ασυνήθιστη γεύση πικρή τότε το απορρίπτουμε.
Κάνουμε πάντα γευστικό έλεγχο μόνο όπως αναφέρθηκε εφόσον δεν παρατηρήθηκαν αλλοιώσεις στις προηγούμενες δοκιμές.
Τρόποι για να μειώσουμε το πέταγμα τρόφιμων
Κατά την αγορά | Αποφεύγουμε να πηγαίνουμε στο σουπερ μαρκετ πεινασμένοι και πριν κάθε αγορά κοιτάμε στο σπίτι τι έχουμε και συμπληρώνουμε λίστα με τα προϊόντα που θα χρειαστούμε.Αγοράστε τρόφιμα που αλλοιώνονται εύκολα πριν την χρήση τους και όχι σε μεγάλες ποσότητες π.χ. δεν θα αγόραζα μεγάλες ποσότητες φράουλων την Δευτέρα εάν θέλω να κάνω το Σαββατοκύριακο τάρτα με φράουλες. |
Το μέγεθος συσκευασίας | Συσκευασίες Giga κ.α. ή προσφορές 3 προϊόντα και πληρώνεις 2 και εσύ θα φας μόνο την 1. Κέρδισες με τις 3 μάλλον όχι εάν πετάξεις τις 2 και δεν βρεις τρόπο να τις επεξεργαστείς ή συντήρηση.π.χ. Φράουλες κάνεις μαρμελάδα ή τις καθαρίζεις κόβεις και τις βάζεις στη κατάψυξη |
Ημερομηνίες ανάλωσεις των τροφίμων | Προσέχουμε τις ημερομηνίες κατά την αγορά |
Αποθήκευση | Τοποθετούμε τα τρόφιμα στις άριστες συνθήκες που ενδείκνυται για την συντήρηση τουςπ.χ. Κρέας στο ψυγείο |
Αξιοποίηση των τροφίμων που περισσεύουν | Για να αποφευγουμε να πετάμε τρόφιμα θα μπορούσαμε να μαγειρεύουμε με αυτά που έχουμε στο σπίτι. Υπάρχουν πολλές σελίδες που σου κάνουν προτάσεις τι μαγειρέψεις με αυτά που έχεις σπίτι |
Βιβλιογραφία
- EHEC und die Detektive. 2024. https://www.rki.de/DE/Content/Institut/Geschichte/Bildband_Salon/Ab_2001.html
- Clostridium botulinum. 2024. https://de.wikipedia.org/wiki/Clostridium_botulinum